EPC-deskundige mag geen makelaar of aannemer meer zijn

Minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) heeft beslist dat een EPC-deskundige onafhankelijk moet zijn. Hij of zij mag dus niet tegelijkertijd makelaar of aannemer zijn. Demir spreekt over mogelijke belangenvermenging. “En dat terwijl de onafhankelijkheid van een energiedeskundige vanuit Europa al enkele jaren geleden vastgelegd is”, aldus OVED. Daarnaast besliste de Vlaamse regering om een vijfjaarlijks examen in te voeren voor alle energiedeskundigen. We vroegen OVED om een reactie.

Richtlijnen vanuit Europa

Het Overlegplatform Voor Energiedeskundigen (OVED) is de beroepsvereniging voor energiedeskundigen. Zij houden de vinger aan de pols van de energiedeskundigen en de energieprestaties van gebouwen in het algemeen. Voor hen is de uitspraak van Demir niet nieuw. Eline D'hooge, coördinator bij OVED: “Het onafhankelijkheidsprincipe is opgelegd vanuit de EU-richtlijnen, maar werd oogluikend door VEKA toegestaan.”

EPC-deskundige moet onafhankelijk zijn

Volgens OVED is het voor het EPC een logische volgende stap om belangenvermenging niet langer mogelijk te maken. Bij hun erkenning ondertekent elke EPC-deskundige (en ook elke EPB-verslaggever) een verklaring op eer aan het VEKA. “Is een energiedeskundige ook een aannemer of makelaar, dan kan dit mogelijk financiële gevolgen hebben of kunnen er commerciële voorstellen van makelaars of aannemers aan vasthangen. Ook interne energiedeskundigen van steden en gemeenten, scholen of andere organisaties mogen niet langer EPC’s opstellen voor hun eigen gebouwen”, aldus D’hooge. OVED verwijst naar de EPB-verslaggever  (EPB = EnergiePrestatie en Binnenklimaat) die vijf jaar geleden ook strikter gecontroleerd werd. “In 2017 gebeurde hetzelfde voor het EPB. De onafhankelijkheidsvereiste van de verslaggever werd toen expliciet in het energiedecreet opgenomen en de EPB-verslaggever wordt daarop sindsdien strikter gecontroleerd.”

Statuten aanpassen?

OVED zelf heeft slechts enkele leden die het beroep van energiedeskundige combineren met dat van makelaar of aannemer. “Bij OVED gaat het om een minderheid. Van CIB (Confederatie van Immobiliënberoepen) vernam ik dat het om een 200-tal energiedeskundigen/makelaars gaat.” Bouwunie liet weten dat het beroepsverbod voor aannemers al langer bestaat, namelijk sinds het Energiedecreet uit 2017. Hun aannemers liggen dus niet bepaald wakker van de beslissing van Demir. Maar de vraag blijft hoe de onafhankelijkheid van de energiedeskundige gecontroleerd zal worden. “Hoe VEKA dit in de praktijk zal controleren, weten we nog niet, maar bij het EPB werd gevraagd om de statuten aan te passen.”

Vijfjaarlijks examen niet terecht

Een andere maatregel die de Vlaamse regering nam, is dat alle energiedeskundigen regelmatig een examen moeten afleggen. “Van de resem kwaliteitsmaatregelen van Minister Demir heeft OVED het meest moeite met het periodiek centraal examen voor alle bestaande energiedeskundigen. Die maatregel kwam er zonder enig overleg en we vinden hem eerder repressief dan constructief. Het is niet omdat er enkele ‘rotte appels’ zijn dat iedereen hiervoor moet opdraaien. We vergelijken het met opnieuw je rijexamen afleggen door de schuld van enkele onverantwoorde, dronken chauffeurs.”

We hebben het meeste moeite met het vijfjaarlijks examen. Het is niet omdat er enkele ‘rotte appels’ zijn dat iedereen hiervoor moet opdraaien

Meer controles en betere begeleiding is nodig

Wat stelt OVED dan voor? “Als de minister de rotte appels, die bewust frauderen of extreem onkundig zijn, wil detecteren, kan dat volgens ons enkel via meer (maar andere) controles ter plaatse. Wij geloven eerder in een groot leereffect en de juiste begeleiding in plaats van bestraffende boetes of een centraal examen. Een transparante controlelijst van wat echt impact op het EPC heeft, gerichte permanente vorming en feedback uit controles zijn wel zinvol. Daarnaast kan na een gepaste bijsturing of finaal een schorsing volgen naargelang de ernst en frequentie van de fout bij een controle. Dat debat is trouwens nog aan de gang met het VEKA en het kabinet Demir.”